Leidinggeven aan zelfsturende teams? Hoe doe je dat eigenlijk? Wat wordt er in deze situatie van jou als manager verwacht? En is een traditioneel manager die zorgt voor voldoende budget en mensen eigenlijk nog wel van toegevoegde waarde? Wat organiseer je wel en wat doe je niet meer? Met andere woorden: hoe verander je van manager naar leider.
De traditionele manager is van oudsher verantwoordelijk voor zaken als budget, planning en bemensing. Deze benadering zorgt echter voor tegenstrijdige belangen waardoor er een continue discussie ontstaat. Dit werkt vertragend op het teamproces. Maar ben je dan nu overbodig geworden als manager? Absoluut niet. Een goede manager of leider anno nu is juist bij zelfsturende teams hard nodig om de teams zodanig te faciliteren dat ze op een effectieve manier kunnen samenwerken. Want zo’n soepeltjes lopend team ontstaat niet zomaar. Om een team effectief te laten samenwerken moet aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan. De rol van de manager groeit hierdoor naar die van een faciliterend leider die zijn mensen in staat stelt om te groeien. Als leider laat jij hierbij zien hoe het moet door zelf het goede voorbeeld te geven.
Wat moet een leider doen om teams effectief en zelfsturend te laten zijn?
Enkele randvoorwaarden die je als leider moet organiseren:
1. Zorg voor vaste teams met vaste teamleden waarin de rollen helder zijn
Dit zorgt voor stabiliteit. Dagelijks met elkaar samenwerken is cruciaal voor een team om goed op elkaar ingespeeld te raken. Teamleden werken samen aan de taken die het team moet oppakken. Hiervoor is focus nodig. Doordat teamleden in hetzelfde team werken, hoeven ze niets steeds van project naar project te schakelen. Daarnaast is het belangrijk dat de rollen binnen het team door de leider/manager worden vastgesteld. Zo zal de product owner inhoudelijk bepalen waar het team aan gaat werken. En zal de scrum master het team procesmatig ondersteunen. Zonder deze heldere rolverdeling, is je team feitelijk stuurloos. En vergeet vooral niet: teams gaan pas excelleren als ze voldoende tijd hebben om te leren en samen te werken.
2. Zorg ervoor dat je teams autonoom kunnen opereren
Een team kan niet effectief zijn als het afhankelijk is van anderen. Dan moet het team immers steeds wachten op informatie of beslissingen van anderen wat de flow en snelheid uit het werk haalt. Autonomie is dus noodzakelijk. Maar hoe creëer je autonomie? Hiervoor moet de juiste kennis aanwezig zijn in het team. Bijvoorbeeld door mensen vanuit verschillende disciplines bij elkaar te zetten in een team. Of door te zorgen dat alle programmeertalen vertegenwoordigd zijn in het team. Een team moet hierbij de ruimte krijgen om te leren van gemaakte fouten, zodat ze steeds autonomer kunnen opereren.
3. Organisatie van samenwerking van teams
Met één team alleen ontwikkel je nog geen product. Dus je wilt dat je hele organisatie goed samenwerkt. Dit betekent dat alle teams goed op elkaar ingespeeld moeten zijn.
Hoe zorg je voor die optimale samenwerking? Laat teams zelf hun werk plannen en laat teams sámen het werk plannen zodat afhankelijkheden direct worden afgestemd. De teams bepalen zelf hoeveel werk ze kunnen oppakken waardoor de planning realistisch wordt.
Wat betekent dit voor de rol van een faciliterend leider?
De rol van een leider verandert hiermee zeker. Hij of zij kijkt meer naar het totaalplaatje en zorgt ervoor dat zijn teams goed kunnen samenwerken. Wat doe je niet meer als faciliterend leider? Je geeft géén sturing meer op de inhoud door het uitdelen van taken. Als een leider dit wel doet werkt dit nu zelfs verstorend. Een faciliterend leider is ook niet langer verantwoordelijk voor het maken van de planning. Hij of zij treedt meer op als coach door te sturen op leren en verbeteren. Hiervoor creëert een leider een vertrouwenscultuur waarin fouten maken mag. Hierbij ligt de focus op:
- Als zich een probleem voordoet, kijk dan wat je kunt verbeteren aan het systeem zodat mensen hun werk wel goed kunnen doen.
- Accepteer dat mensen fouten maken en dat ze hun werk met de beste intenties doen. Kijk bij iedere fout naar welke lessen hieruit getrokken kunnen worden.
- Onderneem actie op signalen van het team. Ook al is een team zelfsturend, sommige problemen kan het niet zelf oplossen. Als het team dan escaleert naar de manager, neem deze signalen dan serieus.
Hoe organiseer je dit dan?
Wil jij weten hoe je ervoor kunt zorgen dat je teams efficiënt zelfsturend kunnen werken en hoe je van Sergeant naar Aanvoerder groeit? Bel ons gerust om vrijblijvend te sparren. We helpen je graag ervoor te zorgen dat het leren en verbeteren synchroon loopt met de ambitie en doelen van je organisatie!
Wij zijn Synergio. En dit is wat we onze klanten bieden:
- Effectief Portfolio Management.
- Continu waarde toevoegen.
- Continu leren en verbeteren.
- Effectieve teams.
